Cysterskie klasztory są bardzo rodzinne. Mają na przykład siostry: Silvacane jest najmłodszą z Trzech Sióstr Prowansalskich (les trois soeurs provençales). Mają też poprzednie pokolenia: matką wszystkich jest Cîteaux, założone w 1098 roku przez grupę mnichów, którzy odeszli z benedyktyńskiego klasztoru Molesme w Burgundii, chcąc żyć bliżej reguły św. Benedykta niż ich rozbisurmanieni już wówczas fratrzy.
I niech to będzie miarą pasji względem romańskiej architektury: jadąc z Asti przez Genuę, od przekutej i przeplecionej przez skaliste wybrzeże Morza Śródziemnego autostrady dei Fiori, omijaliśmy szerokim łukiem Niceę z jej Lazurowym Wybrzeżem, slalomując wysłużoną meganką pośród błękitnych kabrioletów Bugatti i karminowych Alf Romeo omijaliśmy Monako, popatrując tylko w okna na skrzące się po lewej Morze Śródziemne.
Początki krypty sięgają czasów lombardzkiego króla Litupranda, czyli VIII wieku. Wsparta na sześciu filarach trójnawowa krypta zachwyca bogactwem kapiteli, które pamiętają jeszcze czasy rzymskie...
Miejsce swojego spoczynku Teodoryk wybrał i zaprojektował łącząc - jak przez całe swoje życie - tradycje rzymskie i barbarzyńskie. Barbarzyńcy nie pozostawili po sobie zabytków architektury murowanej, Teodoryk i jego architekci musieli wykazać się więc inwencją. W rezultacie powstał budynek podobny absolutnie do niczego...
W Rawennie poszukiwacze skarbów dostać mogą zawrotu głowy. Skarbów różnie rozumianych - bezcennych zabytków z czasów rzymskich, barbarzyńskich i bizantyjskich, ale też złota i drogich kamieni. A najciekawsze jest to, że nie sposób oddzielić jedne od drugich, bo zwykle występują łącznie. Bazylika San Apollinare Nuovo to właśnie jeden z takich skarbów - kapiący złotem, skrzący się wszystkimi kolorami tęczy zabytek pochodzący z czasów Teodoryka...
Mauzoleum Galli Placydii oryginalnie było częścią większego kompleksu - Santa Croce - zbudowanego przez cesarzową i przylegało do narteksu kościoła. Malutki i skromniutki z zewnątrz budynek z rudej cegły, ze ścianami zdobionymi w toporne arkadki, kryje w sobie jednak niesamowite skarby. Najlepsze porównanie, jakie udało nam się wymyślić dla opisania tego miejsca to - puzderko z klejnotami...
Album Romański
