Rawenna to jedno z tych miast, które kiedyś mogły szczycić się mianem stolic świata. Niezwykły kościół San Vitale w Rawennie odcisnął swoje piętno na całej romańskiej sztuce. A to, co najbardziej zwraca w nim dziś uwagę, to prezbiterium, w którym zachowały się kompletne mozaiki, stojące - nawet ówcześnie - na najwyższym poziomie artystycznym...
Campo dei Miracoli czyli "Plac Cudów" zasłużył na swoją dumną nazwę. Potężna katedra, baptysterium w koronie z pinakli, kampanila zwana pieszczotliwie "Krzywą Wieżą" oraz cmentarz Camposanto tworzą istną cud-kolekcję (a do tego każdy z jej elementów mógłby samodzielnie za cud uchodzić). Jest to pozostałość po czasach świetności Pizy, która w średniowieczu była prawdziwą morską potęgą...
Kościół św. Sergiusza i Bakchusa znany również jako "Mała Hagia Sophia" (Küçuk Ayasofya Camii), to niewątpliwie jeden z najważniejszych i najpiękniejszych reliktów Bizancjum w Stambule. Przypuszcza się, że ten niewielki rozmiarem, ale ogromny przez swoją wagę kościół o kształcie oktagonu wpisanego w kwadrat, był pierwowzorem (chociaż nie w dosłownym znaczeniu) bazyliki Mądrości Bożej, czyli Hagia Sophia.
Niech nie zmyli nikogo długa kolejka kłębiąca się przed dostojnym portykiem kościoła Santa Maria in Cosmedin - ci wszyscy ludzie nie wiedzieć czemu stoją do Ust Prawdy, nie zwracając uwagi, jaki skarb mają na wyciągnięcie ręki. Kościół Santa Maria in Cosmedin - cichy, tonący w półmroku, połyskujący gdzieniegdzie złotem lub czerwienią mozaik arte cosmatesca - to najpiękniejszy naszym zdaniem stary kościół Rzymu. A właściwie - po prostu najpiękniejszy kościół w Rzymie. Amen.
Autor przewodnika zareklamował nam kościół San Giorgio in Velabro jako jeden z najpiękniejszych starych kościołów w Rzymie. Postanowiliśmy to sprawdzić. Kościół z charakterystycznej, rudej rzymskiej cegły stoi na małym placyku w pobliżu Łuku Janusa. Wygląda nieco koślawo, z przekrzywionym portykiem, niewysoką kampanilą i przyklejonym do kościoła po lewej stronie niewielkim łukiem ku czci Septymiusza Sewera i jego rodu. A w środku - same cuda...
Klasztor w Regensburgu zwany "Szkockim klasztorem" został ufundowany w XI wieku. Sprowadzono tu irlandzkich misjonarzy, którzy w średniowieczu nieśli celtyckie odrodzenie chrześcijaństwa całej Europie. Im zawdzięczamy niezwykły zabytek, jakim jest monumentalny portal kościoła św. Jakuba, który można czytać jak księgę, pod warunkiem, że zna się kod, jakim została zapisana.
Pozostałości nieistniejącego już opactwa św. Wincentego na Ołbinie są dzisiaj rozrzucone po całym Wrocławiu. Znaleźć je możemy w kościele Marii Magdaleny, gdzie wtórnie wbudowano niezwykły portal oraz w muzeach - Narodowym oraz Architektury. Czy to "tylko" relikty? Przekonajcie się sami...
Wnętrze rzuca na kolana. Nieskażone barokiem, surowe, bielone wapnem, kryte drewnianym stropem, znakomicie wydobyte z mroku dyskretnym oświetleniem. Strop opiera się na masywnych, wiązkowych bądź wielokątnych filarach zwieńczonych kapitelami o podobnej, roślinnej dekoracji. W prezbiterium znajdziemy dwie pisciny zamknięte misternym trójliściem i jedną zamkniętą półkoliście. Ściany pokryte są freskami: to "Sąd ostateczny" i "Legenda o świętym Władysławie". Znajdziemy tu też wpisane w okrąg krzyżyki konsekracyjne świątyni. Wszystkie okna zachowały romańskie rozglifienia, a ścian nie szpeci tynk. W prezbiterium zwracają uwagę służki wkomponowane w załomy ścian.
Cała rotunda pokryta jest freskami z różnych epok, natomiast na ścianie apsydy, wokół prezbiterium, odnajdujemy te najważniejsze. Pochodzą z XIII w. Dolny pas fresków przedstawia Pasję - od ostatniej wieczerzy po złożenie do grobu i zmartwychwstanie. Górny - to legenda o św. Małgorzacie Antiocheńskiej - apokryficznej dziewicy i męczennicy, która za niewyrzeczeni się chrześcijaństwa została skazana na spalenie, potem na ugotowanie - ale modlitwy uchroniły ją od śmierci. Wreszcie, zginęła przez ścięcie.
Dzieje Wiślicy do dzisiaj pozostają nie do końca wyjaśnione i kryją jeszcze wiele tajemnic. Do niedawna uważano Wiślicę za stolicę słynnego Księstwa Wiślan, jednak dokładniejsze badania historyczne zanegowały tą hipotezę. Gród rozwinął się tutaj - nie jak chcieliby niektórzy w IX wieku - ale najwcześniej na przełomie X i XI stulecia. W 1135 roku Wiślica została dokładnie zniszczona przez Rusinów i Połowców. Rozkwit Wiślicy przypada na drugą połowę XII wieku, kiedy to Wiślica wymieniana była - obok Sandomierza i Łęczycy - jako jeden z głównych grodów Leszka Białego. Przez kilka lat rezydował tu również książę Kazimierz Sprawiedliwy.
Album Romański
